بسم الله الرحمن الرحیم
قال الله العظیم:
«وَالسَّماءَ بَنَيْناها بِأَيْدٍ وَ إِنَّا لَمُوسِعُونَ»؛ وآسمان رابه قدرت و نیرو بنا کردیم و ما (همواره)وسعت دهنده‌ایم.
«والْأَرْضَ فَرَشْناها فَنِعْمَ الْماهِدُونَ»؛و زمین را گسترانیدیم ،پس چه نیکو گسترش دهنده‌ایم.
«وَ مِنْ كُلِّ شَيْءٍ خَلَقْنا زَوْجَيْنِ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ»؛ و از هرچیز دو آفریدیم ، باشد که یاد کنید و پندگیرید.
«ففِرُّوا إِلَى اللَّهِ إِنِّي لَكُمْ مِنْهُ نَذيرٌ مُبينٌ»؛پس به سوی خدا بگریزید، که همانا من از سوی او برای شما هشدار دهنده‌ای آشکارم.
«وَ لا تَجْعَلُوا مَعَ اللَّهِ إِلهاً آخَرَ إِنِّي لَكُمْ مِنْهُ نَذيرٌ مُبينٌ»؛ و با خداوند، معبود دیگری قرار ندهید که من از سوی او برای شما هشدار دهنده‌ای آشکارم . (ذاریات/ 47تا51 )
آسـایش و آرامـش طبیـعی
تربیت امر بسیار دقیقی است که برای تحقق آن شرایط محیط طبیعی نیز باید مهیا باشد تا با سهولت و سرعت انجام پذیرد.به همین سبب پروردگار مهربان در قرآن کریم به طور مکرر از زمین به عنوان محلی برای آسایش و آرامش یاد کرده می‌فرماید: "أَلَمْ نَجْعَلِ الْأَرْضَ مِهاداً " (نباء 6) و یا در آیه ۲۲ بقره می‌فرماید: "...جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ فِراشاً... "
علاوه بر زمین، از برکات شب و آسایش و آرامش طبیعی آن سخن به میان رانده می‌فرماید: "أَ لَمْ يَرَوْا أَنَّا جَعَلْنَا اللَّيْلَ لِيَسْكُنُوا فيهِ ..."( ۸۶/ نمل).
تعبیر« مسکن » برای خانه‌های دنیایی و آخرتی نیز در خودش آرامش را جای داده است.
در مجموع می‌توان گفت چهره‌ی طبیعت و نظام آفرینش بر مبنای آرامش است و تماشای آن انبساط خاطر، شادابی روح را به ارمغان می‌آورد. حضور و افزایش این دو موهبت (آسایش‌های طبیعی و آرامش)در محیط- های اجتماعی و خانوادگی و آراسته شدن به این نعمت شرایط را برای رشد معنوی، پرداختن به امور عبادی موعظه پذیری و ... مهیا نموده و نتایج تربیتی پربار تری بدست می‌آید.
نکته اول: خداوند متعال در سوره ذاریات پس از بیان داستان مختصر انبیاء و حقانیت دعوت ایشان کلام را با پرداختن به آیات عظمت الهی در عالم آفرینش ادامه داده می‌فرماید: ما آسمان را با قدرت بنا کردیم و همواره آنرا وسعت می‌بخشیم. "وَالسَّماءَ بَنَيْناها بِأَيْدٍ وَ إِنَّا لَمُوسِعُونَ" کلمه ( اید) دو احتمال معنایی دارد.
الف) قدرت : ما آسمان را با قدرتی بنا کردیم که با هیچ مقیاسی توصیف و اندازه گیری نمی‌شود و ما دارای وسعتی در قدرت هستیم که هیچ چیز مانع آن قدرت نمی‌شود .
ب) نعمت: ما آسمان را بنا کردیم در حالی که بنا کردنش مقارن با نعمتی بود، که آن نعمت را با هیچ مقیاسی نمی‌توان تقدیر کرد، وما دارای نعمتی واسع هستیم ،ودارای غنای مطلقه می‌باشیم. خزانه‌های ما با اعطاء و رزق دادن پایان نمی‌پذیرد، هر که را بخواهیم و هر جور بخواهیم رزق می‌دهیم. ممکن است مراد از کلمه (موسعون) توسعه دادن به خلقت آسمان‌ها باشد که با بحث‌های علمی امروز سازگار است.
نکته دوم:درآیه بعد از نوع گسترش زمین تعریف کرده می‌فرماید: "والْأَرْضَ فَرَشْناها فَنِعْمَ الْماهِدُونَ"
کلمه (فرش) و (مهد) را در معنای گستردن چیزی برای استراحت لحاظ کرده‌اند. با این نگاه باید گفت تمام شرایط آسایش از سوی خداوند برای پذیرایی از انسان که میهمان خدا در کره خاکی است فراهم شده است.
از این آیه دو مطلب بسیار دقیق می‌توان استخراج کرد:
الف)جمله اول"والْأَرْضَ فَرَشْناها "زمین را تشبیه به فرش می‌نماید که برای سکونت و قرارگاه تهیه می‌نمایند.
ب) جمله" فَنِعْمَ الْماهِدُونَ" اشاره به این که فرشی که در آن استراحت می‌کنید علی الدوام در حرکت و رفت و آمد خواهد بود ولی هیچ گونه ناآرامی را تولید نمی‌کند. با وجود چنین نعمتی ذات متعال خودش را می‌ستاید. "فَنِعْمَ الْماهِدُونَ "
نکته سوم: بعد از آفرینش آسمان‌ها و زمین نوبت به موجودات آسمانی و زمینی و انواع گیاهان و حیوانات می‌رسد می‌فرماید: ما از هر چیز دو زوج آفریدیم .. " وَ مِنْ كُلِّ شَيْءٍ خَلَقْنا زَوْجَيْنِ"
( زوج ) یعنی هر موجودی همتایی دارد. تنها موجودی که زوج نیست و فرد است و همتایی ندارد خداوند- متعال است. از دیرباز تا امروز کلمه « زوجیت » اذهان را متوجه مذکر و مونث بودن موجودات اعم از گیاهان و جانوران و انسان‌ها نموده است اما با توجه به تعبیر " کل شئ" مطلب بسیار گسترده‌تر از این است.
"زوج بودن" یعنی هر موجودی اثری دارد و یک اثرپذیرمی‌خواهد ، یا اثرپذیر است و یک موثر می‌‌خواهد. " زوجیت " یعنی هر چیزی نیازمند دیگری است و این احساس نیاز انگیزه‌ی حرکت است و اشباع آن تولید لذت. هرچه احساس این نیازقوی‌تر باشد لذت حاصل از آن بیشتر خواهد بود مانند سیری بعد از گرسنگی شدید و ... ضمنا جمله:" لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ" اشاره به این است که زوجیت و تعدد و دوگانگی در تمام اشیاء جهان ، انسان را متذکر این معنی می‌کند که خالق جهان ، واحد و یگانه است .
نکته چهارم: حال که با دلایل توحیدی آشنایی پیدا کردید به سوی خدا فرار کنید" ففِرُّوا إِلَى اللَّهِ "یعنی از همه چیز منقطع شوید و فقط به پروردگار متوسل گردید ، از کفر دست بردارید و به ایمان چنگ بزنید .
منطق قرآن کریم به طور کلی در تمام زمینه‌ها این است که هیچ پناهگاهی در جهان هستی جزخدا وجود ندارد.
و با یاری خواستن و پناه جستن به او از هر گزندی صیانت حاصل می‌شود. در زمان شبهه‌ها و مغالطه‌های علمی نیز تنها مرجع خداست و با استعانت از او،سلامتی از هر آسیبی حاصل می‌شود قرآن کریم فرار به سویخداوند متعال را به عنوان یک اصل مستمر تعلیم می‌دهد. البته کسی که در حال امن به سوی خدا نشتابد در زمان خطر می‌گوید" يَقُولُ الْإِنْسانُ يَوْمَئِذٍ أَيْنَ الْمَفَر" (قیامه 10)
ممکن است عده‌ای گمان کنند این سخن مربوط به قیامت است اما باید گفت: این تعبیر اختصاصی به فرا رسیدن قیامت ندارد بلکه هر فرد بی‌پناه شعاری در حال خطر جز این ندارد.