فاطمه زند اقطاعی [*]
عقیله زهرا[**]
چکیده
فرقه آقاخانی از انشعابات شیعیان اسماعیلیه است که در حال حاضر فعالیت‌های اقتصادی فراوانی در کشورهای جهان از جمله پاکستان دارد. شیعیان اثنی عشری پاکستان نیز تعاملات اقتصادی زیادی با آنان در زمینه‌های مختلف دارند؛ بنابراین ضرورت اقتضاء می‌‌کندکه محدوده فقهی این تعاملات تبیین شود. از این رو نوشتار حاضر با استفاده از منابع مختلف به معرفی فعالیت‌های اقتصادی این فرقه پرداخته و بعد از تبیین موضوع، حکم فقهی آن را مورد بررسی قرار داده است. حاصل تحقیق حکم اولیه در تعامل با فرقه آقاخانی جواز است به دلیل عمومات ادله فقهی که در زمینه معاملات با فرق دیگر شیعه و اهل سنت و کافران وارد شده است. اما اگر ارتباطات این فرقه با دشمنان اسلام سبب ترویج فرهنگ و سلطه دشمن شود؛ قاعده نفی سبیل و استقلال مسلمانان در امور اقتصادی، حاکم بر این روابط است. از سوی دیگر اگر به عنوان اعوان ظلمه محرز شود در این صورت ارتباط و تعاملات شیعیان اعم از اقتصادی و... با این فرقه باعث تقویت و کمک به ظالمین و دشمنان اسلام قرار‌گرفته و از باب حکم ثانویه مورد اشکال است.
واژگان کلیدی: آقاخانیان پاکستان، فعالیت‌های اقتصادی، نفی سبیل، اعوان ظلمه.
[*]. فارغ التحصیل سطح سه مؤسسه علمی-تحقیقی مکتب نرجس علیها السلام مشهد و مدرس جامعة المصطفی العالمیة.
[**]. طلبة دورة کارشناسی جامعة المصطفی العالمیة (نویسند‌ه مسئول).