پیمودن مسیرتربیت بهترین تجارت( فاطر 28و29)

بِسم الّلهِ الرحمنِ الرحیم

قال الله العظیم:

...اِنَما يَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبادِهِ الْعُلَماءُ إِنَّ اللَّهَ عَزيزٌ غَفُورٌ

...از میان بندگان خدا تنها دانشمندان از او می‌ترسند خداوند شکست ناپذیر و بسیار آمرزنده است.

إِنَّ الَّذينَ يَتْلُونَ كِتابَ اللَّهِ وَ أَقامُوا الصَّلاه وَ أَنْفَقُوا مِمَّا رَزَقْناهُمْ سِرًّا وَ عَلانِيَه يَرْجُونَ تِجارَه لَنْ تَبُورَ

کسانی که کتاب الهی را تلاوت می‌کنند ونماز را به پا می‌دارند از آنچه به آنها روزی داده‌ایم پنهان و-آشکار انفاق می‌کنند. تجارت (پرسودی) را امید دارند که نابودی وکساد درآن نیست . ­­­­­­( فاطر 28و29)

پیمودن مسیرتربیت بهترین تجارت

شکی نیست که منتها درجه کمال وسعادت بشر درقرب به خدا وانس با اوست. دست یافتن به قرب الهی بامحبت پروردگار امکان پذیر است واین درحالی است که بزرگان می‌گویند محبت خدای متعال باتداوم ذکر وفکر پدید می‌آید. یاد خدا وتفکر، زمانی نتیجه بخش است که نفس از صفات نکوهیده خالی شده باشد.

مجاهده بانفس منوط به خوف و رجاء است مهم‌ترین وظیفه پیامبران برای رشد وتعالی بشراین است که مردم را از عذاب بترسانند وبا وعده رحمت ومغفرت آنان رادل‌گرم وامیدوار نمایند.

دراین جهان مادی کسانی که به دعوت انبیاء لبیک گفته‌اند درواقع باسرمایه علم، نورانیت قلب وخشیت الهی و امید به پاداش‌های پروردگاربه عبودیت قیام می‌کنند،تلاش درانجام وظایف خود داشته ودرعین حال خودشان راقاصر ومقصر می‌دانند دائم اصلاح خود را از خداوند طلب نموده وبیم آن دارند که مبادا اهل دنیا آنان را از سفر به عالم آخرت باز دارند، دنیا ولذایذ آن را به اوجلوه دهندکه دراین صورت تجارتشان سود نمی‌کند.

نکته اول: بنابرفرهنگ قرآن کریم عالِم آن کسی است که از حد علم به حد ایمان رسیده باشد آنانی که از آیات بزرگ جهان آفرینش بیش از همه بهره می‌برند آن چنان که قرآن می‌فرماید :" ِانَّما يَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبادِهِ الْعُلَماءُ إِنَّ اللَّهَ عَزيزٌ غَفُورٌ"

" خشیت " یعنی ترس از مسئولیت توأم بادرک مقام عظمت پروردگار.عالمان واقعی در برابروظایف خود احساس مسئولیت شدید دارند وبه تعبیر روشن اهل عَملند.

چنان چه در روایتی از امام سجاد علیه السلام می‌خوانیم:

وَ مَا الْعِلْمُ بِاللَّهِ وَ الْعَمَلُ إِلَّا إِلْفَانِ مُؤْتَلِفَانِ‏ فَمَنْ عَرَفَ اللَّهَ خَافَهُ وَ حَثَّهُ الْخَوْفُ عَلَى الْعَمَلِ بِطَاعَه اللَّهِ وَ إِنَّ أَرْبَابَ الْعِلْمِ وَ أَتْبَاعَهُمُ الَّذِينَ عَرَفُوا اللَّهَ فَعَمِلُوا لَهُ وَ رَغِبُوا إِلَيْهِ وَ قَدْ قَالَ اللَّهُ إِنَّما یَخشَیاللَّهَ مِنْ عِبادِهِ الْعُلَماء

علم وعمل دو دوست صمیمی‌اند کسی که خدا را بشناسد از اومی‌ترسد وهمین ترس او را وادار به اطاعت فرمان خدا می‌کند.صاحبان علم و پیروان آنها کسانی هستند که خدا را به خوبی شناخته‌اند وبرای او عمل می کنند وبه او عشق می ورزند چنان که خداوند فرموده" اِنَما يَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبادِهِ الْعُلَماءُ"

به تعبیر بسیار روشن میتوان گفت منظور از عالم کسی نیست که تعدادی از مفاهیم واصطلاحات وعبارات راحفظ کرده باشد بلکه عالم آن است که تمام وجودش ­به برکت خشیت از نور ایمان وتقوا روشن شده است. این علما ­کسانی هستند که خدای سبحان را با اسماء وصفات وافعالش می‌شناسند شناسائی کامل که دلهایشان به وسیله آن آرامش می‌یابد ولکه‌های­ شک از نفوس شان ­زایل می‌گردد لذا دریایان آیه می‌فرماید :"إِنَّ اللَّهَ عَزيزٌ غَفُورٌ " خدایی که عزیز است لذا عارفان ازاو خشیت دارند. وبه علت اینکه غفور است یعنی نسبت به گناهان و خطاها بسیار آمرزنده است عالمان به او ایمان می‌آورند وبه او تقرب می‌جویند.

نکته دوم: در آیه بعد به مقام امید ورجاء عالمان اشاره نموده می‌فرماید: کسانی که کتاب الهی راتلاوت می‌کنند."إِنَّ الَّذينَ يَتْلُونَ كِتابَ اللَّهِ" بدیهی است که مراد از تلاوت خواندنی است که سرچشمه فکرو عمل صالح می‌گردد. عملی که از یک سوانسان رابه خدا پیوند می‌دهد"وَ أَقامُوا الصَّلاه"واز سوی دیگر به خلق خدا ارتباط می‌دهد "وَ أَنْفَقُوا مِمَّا رَزَقْناهُمْ " این انفاق گاهی مخفیانه صورت می‌گیرد تا نشانه اخلاص کامل باشد وگاه آشکارا تا مشوق دیگران باشد وتعظیم شعائر گردد." سِرًّا وَ عَلانِيَه"

نکنه سوم: بنابر آنچه گفته شد عالم باسرمایه عمل به بازار تجارت دنیا پا نهاده است. افق فکری دانشمندان مؤمن آن چنان بالاست که دل از دنیان مادی زود گذر برکنده تنها به تجارت پرسود الهی می‌نگرند وبه آن امیدوارند می‌فرماید تجارت پرسودی را امید دارند که نابودی و کساد درآن نیست "يَرْجُونَ تِجارَه لَنْ تَبُورَ "

"تبور " از ماده ­بوار به معنی شدت کسادی است. از آن جا که کسادی شدید باعث فساد می‌شود در -معنی هلاکت نیز آمده است.

این پیروز گامان مسیر رشد الهی به تجارتی دست زده‌اند که به هیچ وجه ضرر ندارد ومنجر به هلاکت­ نمی‌شود برخلافت تجارت های دنیا.کامل ترین پاداش‌ها را دریافت می‌نمایند وچیزی ازثواب اعمال آنها کم نمی‌گردد.