بسم الله الرحمن الرحیم
قال الله العظیم
«يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا لا تُقَدِّمُوا بَيْنَ يَدَيِ اللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ سَميعٌ عَليمٌ»؛
ای کسانی که ایمان آورده‌اید! (در هیچ کاری) بر(حکم)خدا و پیامبر او پیشی نگیرید و از خدا پروا کنید ،که خداوند شنوا و داناست.
«يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا لا تَرْفَعُوا أَصْواتَكُمْ فَوْقَ صَوْتِ النَّبِيِّ وَ لا تَجْهَرُوا لَهُ بِالْقَوْلِ كَجَهْرِ بَعْضِكُمْ لِبَعْضٍ أَنْ تَحْبَطَ أَعْمالُكُمْ وَ أَنْتُمْ لا تَشْعُرُونَ»؛
ای کسانی که ایمان آورده‌اید! (در گفتگو با پیامبر)صدای‌تان را بلندتر از صدای پیامبر نکنید و آنگونه که با -یکدیگر گفتگو می‌کنید، با پیامبر بلند سخن مگویید !مبادا (به خاطر این بی‌ادبی) اعمالتان نابود شود و شما
آگاه نشوید. (حجرات 1و2 )
ادب، زیبـایـی و تـربیـت
ادب به معنای ظرافت فعل است که مایهی زیبایی آن می‌گردد زیبایی مفهومی است که همه انسانها آن را می‌پذیرند،ولی در تعیین مصداق آن اختلاف دارند. بهترین راه تشخیص مصداق زیبایی و ادب دقت در کلام الهی است. انسان اگر بخواهد زیبا باشد و به کمال دست پیدا کند باید راه زیبا شدن را از قرآن بیاموزد.
زیبایی ادب با خدا و پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم انسان را به فرشته خو شدن و تربیت ملائکة الله نزدیک می‌کند در حالی‌که بی ادبی کردن به محضر مقدسات دینی از جمله خداوند تبارک و تعالی و اهل بیت معصومین علیهم السلام نشانه سقوط و عدم رشد و تربیت می باشد. رعایت آداب و زیبایی رفتار در این مقوله بسیار گسترده است که هر کس به فراخور زمان و مکان و موقعیت باید آن را درک کند و انجام دهد و فقط به مواردی از آن در قرآن اشاره شده است، جهت بیان اهمیت مسأله به برخی از آثار عدم رعایت آداب محضر پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم هشدار داده شده است.
نکته اول:تربیت مؤمنان امر بسیار مهم قرآنی است خداوند می‌خواهد جامعه ایمانی را همچون فرشتگان تربیت کند. قرآن درباره ملائکه می‌فرماید: در سخن بر خدا سبقت نمی‌گیرند و تنها طبق دستور او عمل می‌کنند. "يَسْبِقُونَهُ بِالْقَوْلِ وَ هُمْ بِأَمْرِهِ يَعْمَلُونَ " (انبیا/۲۷)
عبارت " لا تُقَدِّمُوا " تصریح دارد بر اینکه که هیچ حکمی را بر حکم خدا و رسولش مقدم ندارید ،یا مراد این است که قبل از گرفتن کلام و دستور خدا و رسول درباره حکم چیزی نگویید و یا قبل از گرفتن دستور خدا عملی را انجام ندهید .در این زمینه مخصوصاً اظهار نظر کردن با توجه به پایان آیه که می‌فرماید خدا شنوا و داناست"إِنَّ اللَّهَ سَميعٌ عَليمٌ "بسیار اهمیت دارد .یعنی این خصیصه در مؤمنان رشد یافته وجود دارد درجایی که خدا و رسول حکمی دارند فقط حکم الهی را می‌گویند پس پیرو و گوش به فرمان خدا و رسول هستند.
نکته دوم:خداوند از تقدم بررهبر جامعه اسلامی به شدت نهی نموده است"لا تُقَدِّمُوا بَيْنَ يَدَيِ اللَّهِ وَ رَسُولِهِ" زیرا کسی که در کارهایش از خداوند تبارک و تعالی و پیامبر صلی الله علیه و آله پیشی می‌گیرد در مدیریت نظام اسلامی خلل وارد کرده و جامعه را به هرج و مرج می‌کشاند و در حقیقت نظام قانون‌گذاری را بازیچه تمایلات خود قرار می‌دهد .عمل به این آیه جلوی بسیاری از خطاها را می‌گیرد. زیرا گاهی خواسته مردم، پیروی انسان از حدس و گمان است ، یا میل به ابتکار و نوآوری دارند و یا قضاوت عجولانه و گمان آزاد اندیشی می‌کنند بدین‌سان افراد را وادار به گفتن ،نوشتن و یا گرفتن تصمیماتی می‌کند که ناخود آگاه از خواسته خدا و رسول جلو می‌افتد همان‌گونه که گروهی به گمان قاطعیت، انقلابی بودن، زهد و ساده زیستی از خدا و رسول پیشی گرفتند و به قول معروف کاسه داغتر از آش شدند!!
نکته سوم: تاریخ نمونه‌هایی از پیشی گرفتن بر پیامبر صلی الله علیه و آله را روایت کرده است از جمله :
۱- در عید قربان گروهی قبل از پیامبر صلی الله علیه و آله قربانی کردند به آنان گفته شد" لا تُقَدِّمُوا بَيْنَ يَدَيِ اللَّهِ "
۲- و دیگر اینکه پیامبرصلی الله علیه و آله گروهی را برای تبلیغ نزدکفار فرستادند،کفار نمایندگان پیامبر صلی الله علیه و آله را کشتند و تنها سه نفر توانستند فرار کنند این سه نفر در مسیر بازگشت دو نفر از کفار یک قبیله را به انتقام کشتن دوستان خود کشتند در حالی که آن دو فرد بی تقصیر بودند قرآن این عمل خودسرانه را توبیخ کرد.
"لا تُقَدِّمُوا "
3-امام معصوم علیه السلام به شخصی فرمودند این دعا را بخوان "لا اله..." شخص از پیش خود جمله‌ای را اضافه کرد حضرت فرمودند: جمله‌ی تو صحیح است اما آنچه من می‌گویم بگو و سپس "لا تُقَدِّمُوا " تلاوت کردند.
نکته چهارم:درآیه اول از پیشی گرفتن بر رسول خدا صلی الله علیه و آله و دستورات الهی در عمل و قول نهی شد و در آیه بعد از بلند کردن صدا در حضور پیامبر صلی الله علیه و آله در گفتار نهی می‌کند و می‌فرماید:
" لا تَرْفَعُوا أَصْواتَكُمْ فَوْقَ صَوْتِ النَّبِيِّ "
اینگونه عمل کردن اگر به قصد توهین به مقام شامخ نبوت باشد موجب کفر است و بدون این قصد، ایذا و گناه محسوب می‌شود و در هر دو صورت موجب حبط و نابودی عمل می‌گردد ؛ در نتیجه کیفر بی احترامی
به پیامبر صلوات الله علیه وآله هم وزن شرک و کفر است حتی اگر کسی به این مطلب آگاهی نداشته باشد باز هم ممکن است ثواب برخی از کارهای شایسته خود را از دست بدهد زیرا پایان آیه می‌فرماید: مبادا اعمال شما نابود گردد در حالی که نمی‌دانید ."أَنْ تَحْبَطَ أَعْمالُكُمْ وَ أَنْتُمْ لا تَشْعُرُونَ "