قال الله العظیم :
وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا نُوحاً إِلى قَوْمِهِ فَقالَ یا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ ما لَکُمْ مِنْ إِلهٍ غَیْرُهُ أَ فَلا تَتَّقُونَ (مومنون 23)
و همانا نوح رابه سوی قومش فرستادیم ،پس (به آنها) گفت: ای قوم من ! خداوند (یکتا)را بپرستید جز او هیچ خدایی برای شما نیست ،آیا پروا نمی کنید.
...........فَإِذَا اسْتَوَیْتَ أَنْتَ وَ مَنْ مَعَکَ عَلَى الْفُلْکِ فَقُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذی نَجَّانا مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمینَ (مومنون28)
پس هنگامی که تو و همراهانت بر کشتی سوار شدید ، بگو : حمد و سپاس برای خداوندی است که ما را از گروه ستمگران نجات داد.
وَ قُلْ رَبِّ أَنْزِلْنی مُنْزَلاً مُبارَکاً وَ أَنْتَ خَیْرُ الْمُنْزِلینَ (مومنون29 )
وبگو :پروردگارا مرا با نزولی پر برکت فرود آور که تو بهترین فرود آورندگانی
تــاریــخ و تـربیــت
نکات مورد توجه آیات :
خداوند حکیم در قران کریم گاهی مطالب تربیتی و نکات اخلاقی را در قالب داستانهای انبیاءعلیهم السلام بیانمی کنددر این بخش از سوره مومنون برشی از زندگی نوح پیامبرعلیه السلام را بیان نموده است تا درس های تربیتی آن برای همگان باشد.
از جمله ی مهمترین آموزه های تربیتی این بخش یاد خدا در هر حال است . ازجمله :
در دعوت به توحید (اعْبُدُوا اللَّهَ) مومنون /23
در ساختن کشتی با الهام خداوند (أَنِ اصْنَعِ الْفُلْکَ بِأَعْیُنِنا وَ وَحْیِنا) مومنون/27
در سوار شدن ،با حمد الهی (فَإِذَا اسْتَوَیْتَ أَنْتَ وَ مَنْ مَعَکَ عَلَى الْفُلْکِ فَقُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ)مومنون/28
در حرکت با نام خدا (بسم الله مجراها و مرساها )هود/41
در توقف با دعا به درگاه او (رَبِّ أَنْزِلْنی) مومنون /29
نکته اول: حضرت نوح علیه السلام نخستین پیامبر از انبیای اولوالعزم علیهم السلام است. بنا بر روایات نام حضرت نوح ،عبدالملک بود و نوح نامیده شد زیرا پانصد سال گریه کرد.
نوحه و ناله و لابه و گریه عبد صالح و شکور ( نوح علیه السلام )در پیشگاه پروردگار بزرگ از بهترین وسیله جهاد اکبر و از قوی ترین سلاح مبارزه با هوس نفس و وسوسه ابلیس است.
از اصول محوری رسالت آن حضرت که سر لوحه ی دعوت همه ی پیامبران الهی است ،فراخوانی به توحید و نفی بت پرستی است.
فَقالَ یا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّه ما لَکُمْ مِنْ إِلهٍ غَیْرُهُ
بر پایه برخی از نقل های تفسیری ،قوم نوح علیه السلام تصاویر انسان های صالح پیش از خود را که از شاگردان ادریس و شیث علیهم السلام بودند به صورت نقاشی یا حجاری رسم می کردند و آن ها را گرامی می داشتند. به تدریج این امر به پرستش آنها انجامید.
و بدین صورت ،بت پرستی رواج یافت .آنگاه خدا نوح را از میان آن ها فرستاد تا مردم را دعوت به توحید و عبادت خدا نماید .
نکته دوم : حضرت نوح علیه السلام برای هدایت قومش رنج های فراوانی کشید ،ولی آن ها هدایت نیافتند خدای سبحان با کشتی ای که آن حضرت به تعلیم الهی ساخته بود او و گروندگان به وی را نجات داد.دوری از ستمگران و نجات از سلطه ی آنان ،یکی از نعمت های الهی است و برای هر نعمتی شکری لازم است و بهترین صیغه ی شکر ،کلمه مبارکه ی الحمدلله است.
الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذی نَجَّانا مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمینَ
نکته مهم این که به خاطر نابودی و هلاکت دیگران خدا را شکر نکردند ، بلکه برای نجات خود شکر الهی به جا آوردند.
نکته سوم : خداوند می فرماید : بعد از حمد و ستایش خدا در برابر نعمت بزرگ نجات از چنگالظالمان ، چنین تقاضا کن و بگو :پروردگارا مرا در منزلگاهی پر برکت فرود آر،و تو بهترین فرود آورندگانی
وَ قُلْ رَبِّ أَنْزِلْنی مُنْزَلاً مُبارَکاً وَ أَنْتَ خَیْرُ الْمُنْزِلینَ
واژه منزل ، ممکن است "اسم مکان" باشد یعنی بعداز پایان گرفتن طوفان کشتی ما را در سرزمینی فرود آور که دارای برکات فراوانی باشد و ما بتوانیم با آسودگی خاطر به زندگی خود ادامه دهیم
و نیز ممکن است "مصدر میمی" باشد یعنی ما را به طرز شایسته ای فرود آر چون بعد از پایان گرفتن طوفان به هنگام نشستن کشتی بر زمین خطرات زیادی نظیر نبودن جای مناسب برای زندگی ،کمبود غذا انواع بیماری ها آنها را تهدید می کند.
دررابطه با این آیه شریفه در احادیث این گونه آمده است .
قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص یَا عَلِیُّ إِذَا نَزَلْتَ مَنْزِلًا فَقُلِ اللَّهُمَ أَنْزِلْنِی مُنْزَلًا مُبارَکاً وَ أَنْتَ خَیْرُ الْمُنْزِلِینَ
در حدیث می خوانیم :رسول خدا صلی الله علیه و آله به علی علیه السلام فرمود:هر گاه وارد منزلی شدی آیه رَبِّ أَنْزِلْنی را تلاوت کن تا خداوند از خیر آن جا کامیابت کند و شرش را از تو دور سازد.