📌زمینه‌ها و علل توجه آمریکا به ایران
رابطه ایران و آمریکا از سال ۱۸۲۹ آغاز شد و از این زمان به بعد مناسبات بین دو کشور از طریق مبلغین مذهبی پروتستان که به ایران آمدند شروع گردید و با کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ دولت آمریکا برای رقابت با روس و انگلیس و با در نظر گرفتن دلایل زیر نفوذ خود را کاملاً در ایران افزایش داد:
🔺بازار مصرف:
ایران به‌عنوان یکی از بازارهای مصرف کشورهای استعماری از اوایل دوره قاجار برای فروش کالاهای اروپایی و آمریکایی مورد توجه قرار گرفت. آمریکا که بعد از جنگ جهانی دوم ۵۰ درصد تولیدات صنعتی جهان را دارا بود دستیابی به بازار بزرگی برای واردات برایش اهمیت زیادی داشت.
🔺موقعیت استراتژیک ایران:
ایران به دلیل قرار گرفتن بر سر راه تجاری شرق و غرب و دسترسی آسان به آب‌های گرم برای رسیدن به موقعیت تجاری با هند و دسترسی آسان‌تر به منابع نفت‌خیز جهان به‌ویژه عراق و عربستان در حوزه خاورمیانهقرار داشت و دولت‌های استعماری به رقابت با یکدیگر برای دستیابی به این سرزمین تلاش می‌کردند.
🔺منابع نفتی:
با آغاز جنگ جهانی دوم نفت کاربرد زیادی در نیروهای موتوریزه‌ی زمینی هواپیماهای جنگی و شکاری زیردریایی‌ها و کشتی‌های جنگی و تجاری پیدا کرد و پیروزی در آن بستگی کامل به وجود نفت و مشتقات حاصل از آن را داشت ازاین‌رو آمریکا انگلیس و روسیه تلاش زیادی برای نفوذ در کشورهای نفت‌خیز کردند.
🔺منطقه خلیج‌فارس:
وجود منابع نفتی فراوان در ان به اعتبار این منطقه افزوده به‌طوری‌که محور اروپا آسیا و آفریقاست و بخشی از یک سیستم ارتباطی است که دریای مدیترانه و سرخ و اقیانوس‌های هند، کبیر و اطلس را پیوند می‌دهد.
🔺مبارزه با اسلام‌گرایی:
آمریکا به‌خوبی دریافته بود مهم‌ترین مانع آنان در منطقه
خلیج‌فارس نهضت‌ها و جنبش‌های اسلامی به رهبری علمای اسلام است. بنابراین از زمان حکومت پهلوی با اجرایی کردن برنامه‌هایی برای مبارزه با اسلام گرایی سعی در به انزوا کشیدن این دین تسلیم‌ناپذیر داشت که البته با انقلاب اسلامی در ایران تمام برنامه های آمریکا نقش برآب شد.
📒یدالله سپهری، رفتارشناسی آمریکا در قبال رژیم پهلوی و انقلاب اسلامی، فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات انقلاب اسلامی شماره ۴۹ صفحه ۱۱۵
📚مرکز پژوهشی نرجس (س) مشهد