چهارشنبه, 26 اردیبهشت,1403

­

شنبه, 24 اردیبهشت,1401

فنون مناظره و پاسخ به شبهات

فنون مناظره و پاسخ به شبهات

­

­۱-استناد به دلیل‌های شرعی محکم و قوی در مناظرها.

الف) مناظره کننده باید در استدلال خویش به دلیل‌های شرعی قوی و محکم استناد جوید.

ب) درصورت استناد طرف مقابل به دلایل سست. مجوزی برای استناد ما به این‌گونه دلایل نیست چراکه خطا را با خطا و باطل را با باطل پاسخ نمی‌گویند.

ج) تا آنجاکه ممکن است در شبهات درون‌دینی به آیات قرآنی استدلال کنیم در تفسیر آیات قرآن کریم به آن دسته از کتب تفسیر طرف مقابل استناد کنیم که مطلب موردنظر ما را مورد اشاره قرارداده باشد.

د) به منابع و ادله مورد قبول طرف مقابل هم استناد شود.

۲-استفاده از قاعده اقرار والزام:

­ازجمله قواعد مسلم به‌اتفاق عقلای عالم قاعده الزام است.یعنی مخالفان را به آنچه خود آن معتقدند ملزم نمایید.
­این قاعده شباهت زیادی به قاعده" اقرار" دارد .اقرار و اعتراف عقلا علیه خودشان مورد قبول است .(اقرار العقلاء علی انفسهم نافذ)،

۳- استناد منابع دست‌اول در مناظره:
­در پاسخ به شبهات باید به کتاب‌هایی استناد شود که برای طرف مقابل از اعتبار و ارزش کافی برخوردار باشد به‌عنوان مثال در مناظره با یهودی نمی‌توان به قرآن و روایات اسلامی استناد کرد بلکه باید به کتاب عهد قدیم و جدید یهود استناد کرد چنان‌که او نیز در مناظره خود با مسلمانان نمی‌تواند از کتاب‌های خود بهره جوید.­

۴-رعایت وحدت و سیر منطقی در پاسخ به شبهه و انجام مناظره.
­
۵-اجتناب از مناظره با افرادی که روحیه حق‌پذیری ندارند .

۶-پاسخ نقضی همیشه مقدم بر پاسخ حلی است.
­پاسخ نقضی پاسخی است که براساس قاعده الزام و براساس معتقدات و دانسته‌های مورد قبول طرف مقابل بیان گردیده و رویکردی ازین باب دارد که سنگ را به همان سو پرتاب کن که پرتاب‌شده چراکه شر را جز شر دفع نمی‌کند.­
ازاین‌رو به مصداق آیه شریفه: فمن اعتدی علیکم فاعتدوا علیه بمثل ما اعتدی علیکم ..هرکس بشما تجاوز کرد.همانندان بر او تعدی کنید/بقره۱۹۴
پاسخ نقضی باعث می‌شود استدلال شبهه گر و دژی که در آن سنگر گرفته در هم فرو ریزد و پس‌از آن با پاسخ حلی سخن را کامل سازیم.

۷-پاسخ کوتاه و مستدل بدهیم:
­گاهی حضرات معصومین در مناظرات خویش با پاسخی کوتاه و مستدل سوال‌کننده را قانع و مجاب می‌فرمودند.
­
۸-استفاده از برهان‌های مختلف در پاسخ به شبهه و مناظرات: مانند:
­ برهان سبر و تقسیم /.قاعده تلازم و برهان خلف/ و......

۹-به تناقضات کلام ادعای شبهه کننده دقت شود و کلام وی با مدعای خودش باطل گردد.

منبع:سید مجتبی عصیری،کتاب آداب مناظره صص۱۰-۳۰

نوشتن یک نظر

افزودن نظر

x
دی ان ان