بِسم الّلهِ الرحمنِ الرحیم
قال الله العظیم:
فَلا تَدْعُ مَعَ اللَّهِ إِلهاً آخَرَ فَتَكُونَ مِنَ الْمُعَذَّبينَ
هیچ معبودی راباخداوند مخوان که از معذبین خواهی بود.
وَ أَنْذِرْ عَشيرَتَكَ الْأَقْرَبينَ
وخویشاوندان نزدیکت را انذارکن.
وَ اخْفِضْ جَناحَكَ لِمَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْمُؤْمِنينَ
وبال وپرخودرا برای مؤمنانی که از توپیروی می کنند بگستر.
فَإِنْ عَصَوْكَ فَقُلْ إِنِّي بَريءٌ مِمَّا تَعْمَلُونَ
پس اگرسرپیچی کردند بگو، قطعا من ازآنچه انجام میدهید بیزارم
وَ تَوَكَّلْ عَلَى الْعَزيزِ الرَّحيمِ
وبه(خدای) عزیز ومهربان توکل کن (شعرا/213 تا217 )
محبـت متـواضـعانه مـربـی
نکات مورد توجه آیات :
قرآن کریم جامعترین ودقیقترین برنامههای تربیتی را از جهت عملیاتی کردن واجراکردن داراست. مربیان دلسوز علاوه برمراقبت ودقت در مسائل اعتقادی، اخلاقیورفتاری خود دغدغهی اقوام وخویشان را دارند
وهشدارهای تربیتی برای اصلاح رفتار یکی از برنامههای حتمی وقطعی آنان است که حتی برای آن هزینههای مالی نیز مینمایند. درتمام مراحل برنامههای تربیتی خود افراد را قلباً دوست داشته وبا تواضع وفروتنی بسیار فرش محبت را زیر پای آنان میگسترانند.
نکته اول : درآیات فوق خداوند شخص پیامبرصلی الله علیه وآله را دعوت به اعتقاد هرچه راسخ تر به توحید میکند، توحیدی که ریشه واساس همهی دعوت پیامبران را تشکیل میدهد، میگوید: هیچ معبود دیگری رابا خداوند مخوان که مجازات خواهی شد." فَلا تَدْعُ مَعَ اللَّهِ إِلهاً آخَرَ فَتَكُونَ مِنَ الْمُعَذَّبينَ"
با اینکه مسلما پیامبراسلام صلی الله علیه وآله منادی توحید بوده وهرگز انحراف ازاین اصل دربارهی او متصورنبود ولی اهمیت این مسئله بقدری است که قبل از هرچیز شخص اورا دراین زمینه مخاطب میسازد تادیگران حساب خویش رابرسند.
نکته دوم : بعداز نهی رسول خدا صلی الله علیه وآله از شرک، پیامبر رامأمور میکند به نزدیکان خویش هشدار- دهد میفرماید:"وَ أَنْذِرْ عَشيرَتَكَ الْأَقْرَبينَ"
" عشیره "به معنای خویشاوندان است اگرخویشاوندان آدمی را عشیره خواندهاند به این جهت است که باآدمی معاشرت دارند.
کلمه " اقربین " به معنای نزدیکان است.
برروی هم مراد جمله،خویشاوندان نزدیک است. خداوند پیامبر صلی الله علیه وآله را مأمورمیکند که هیچ گونه تفاوتی دردعوت دینی بین نزدیکان وبیگانگان نیست وهرگز دراین مسئله کوتاهی وتساهلی نباید صورت بگیرد.
بعضی ازمفسران میگویند: هشداربه نزدیکان زمینهی پذیرش حق را در دیگران تقویت میکند واز سوی دیگر اعلام میکند که خویشاوندی با پیامبر هیچ نفعی برای شما ندارد. به این معنا که خداوند از شما بگذرد ومجازاتتان نکند.
هنگامی که این آیه نازل شد پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه وآله برای اجرای این فرمان برنامهی مهمانی تشکیل دادند که به قول مفسران حتی زنان را نیز دعوت کرده و برنامه رسالت خود را اعلام نمودند.
نکته سوم : خداوند دستور می دهد مؤمنین را دور خود جمع کن وپروبال رأفت ورحمت برایشان بگستران.
"وَ اخْفِضْ جَناحَكَ لِمَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْمُؤْمِنينَ "
تعبیر "خفض" جناح بسیار زیباست و ازلطافت عجیبی برخورداراست این عبارت کنایه از تواضع توأم با محبت ومهروملاطفت است همان گونه که پرندگان هنگامی که میخواهند به جوجه های خود اظهار محبت کنند، بالهای خودرا گسترده وپایین آورده وآنان را زیر پروبال میگیرند تا هم در برابر حوادث احتمالی مصون مانند وهم از تشتت وپراکندگی حفظ شوند، پیامبر صلی الله علیه وآله نیز مامور است مؤمنان راستین رازیر بال وپر خودبگیرد.
نکته چهارم : خداوند به پیامبر صلی الله علیه وآله اعلام می کند که اگر آنان دعوت تورا نپذیرفتند وبه مخالفت برخاستند نگران نباش ولی به آنان بگو من از کارشما بیزارم وبه این ترتیب موضع خویش را در برابر آنان آشکار کن" فَإِنْ عَصَوْكَ فَقُلْ إِنِّي بَريءٌ مِمَّا تَعْمَلُونَ "
ظاهر این است که ضمیر درجمله " عَصَوْكَ " به بستگان نزدیک پیامبر صلی الله علیه وآله باز میگردد یعنی اگر پس از دعوت آنان به سوی حق دربرابر تو تسلیم نشدند وبه شرک ومخالفت ادامه دادند بر خداوند عزیز ورحیم توکل نما "وَ تَوَكَّلْ عَلَى الْعَزيزِ الرَّحيمِ "
این پیش بینی قرآن به وقوع پیوست وهمه ی آنان جز علی علیه السلام از قبول دعوت پیامبر صلی الله علیه وآله خودداری کردند.