بسم الله الرحمن الرحیم
قال الله العظیم
«إِنَّ الَّذِينَ يُحَادُّونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ كُبِتُوا كَمَا كُبِتَ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ وَقَدْ أَنزَلْنَا آيَاتٍ بَيِّنَاتٍ وَلِلْكَافِرِينَ عَذَابٌ مُّهِينٌ»؛
بی‌تردید کسانی که با خدا و پیامبرش دشمنی و مخالفت می‌ورزند ،ﺧﻮﺍﺭ ﻭ ﺳﺮﻧﮕﻮﻥ ﻣﻰﺷﻮﻧﺪ ، ﭼﻨﺎﻥ ﻛﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ
ﻛﻪ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﻮﺩﻧﺪ، ﺧﻮﺍﺭ ﻭ ﺳﺮﻧﮕﻮﻥ ﺷﺪﻧﺪ ، ﻭ ﻫﻤﺎﻧﺎ ﻣﺎ ﺁﻳﺎﺕ ﺭﻭﺷﻨﻲ ﻧﺎﺯﻝ ﻛﺮﺩﻳﻢ ، ﻭ ﺑﺮﺍﻱ ﻛﺎﻓﺮﺍﻥ ﻋﺬﺍﺑﻲ -ﺧﻮﺍﺭﻛﻨﻨﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
«يَوْمَ يَبْعَثُهُمُ اللَّهُ جَمِيعًا فَيُنَبِّئُهُم بِمَا عَمِلُوا أَحْصَاهُ اللَّهُ وَنَسُوهُ وَاللَّهُ عَلَی كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدٌ» (مجادله۵/٦)
در روزی که خدا همه آنان رابر می‌انگیزد، ﺁﻥ ﮔﺎﻩ ﺑﻪ ﺍﻋﻤﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺍﻧﺠﺎم ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ ، ﺁﮔﺎﻫﺸﺎﻥ ﻣﻰﻛﻨﺪ، ﺍﻋﻤﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺧﺪﺍ ﺣﺴﺎﺏ ﻫﻤﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﺮﺷﻤﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ( ﺁﻧﺎﻥ )ﺁﻥ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ، ﻭ ﺧﺪﺍ ﺑﺮ ﻫﺮ ﭼﻴﺰ ﮔﻮﺍﻩ ﺍﺳﺖ.
نقش تربیتی فراموشی انسان
آیا تاکنون به عکس‌العمل‌های خود پس از اینکه متوجه می‌شوید امری را فراموش کرده‌اید دقت نموده‌اید؟فراموشی امور مختلف در حالات شما چه نمودهایی دارد؟ به عنوان مثال، حال شما اگر امری که فراموش کرده‌اید موجب ضرر مادی شود با آن موردی که موجب ضرر معنوی می‌گردد چه تفاوتی دارد؟ یکی از اموری که قرآن در مورد انسان صحبت می‌کند مسئله نسیان است .
اصل نسیان جزء برکات جهان طبیعی است زیرا حادثه شیرین بر اثر نشاط آوری و رخداد تلخ براثر غمباری از توان تلاش و کوشش آدمی می‌کاهند زیرا هر کسی در طول زندگی شادی‌ها و غم‌های متعددی دارد که اگر آنها فراموش نشوند و همواره مشغولیت فکری شخص باشند قدرت فعالیت جامعه را مختل می‌کند. با اینکه خداوند
در نظام آفرینش عالم برای انسان فراموشی را لحاظ کرده است، اما در مواردی همچون فراموشی آیات الهی، معاد و قیامت ،یاد خدا و..... آدمی مورد مذمت پروردگار قرار می‌گیرد.چرا ؟ به اختصار باید گفت:
مواردی که اعلام مجازات بر نسیان شده است در واقع مقدمات آن در اختیار شخص بوده است. به عنوان مثال: فراموشی معاد ، به جهت اعتماد به دنیا و پیروی از هواهای نفسانی است"... وَلَا تَتَّبِعِ الْهَوَی فَيُضِلَّكَ عَن سَبِيلِ اللَّهِ إِنَّ الَّذِينَ يَضِلُّونَ عَن سَبِيلِ اللَّهِ لَهُمْ عَذَابٌ شَدِيدٌ بِمَا نَسُوا يَوْمَ الْحِسَابِ..... "
ﻭ ﺍﺯ ﻫﻮﺍﻱ ﻧﻔﺲ ﭘﻴﺮﻭﻱ ﻣﻜﻦ ﻛﻪ ﺗﻮ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺭﺍﻩ ﺧﺪﺍ ﻣﻨﺤﺮﻑ ﻣﻰﻛﻨﺪ. ﺑﻲ ﺗﺮﺩﻳﺪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺭﺍﻩ ﺧﺪﺍ ﻣﻨﺤﺮﻑ ﻣﻰﺷﻮﻧﺪ، ﭼﻮﻥ ﺭﻭﺯ ﺣﺴﺎﺏ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ، ﻋﺬﺍﺑﻲ ﺳﺨﺖ ﺩﺍﺭﻧﺪ. بی گمان میتوان گفت یکی از مهمترین مشکلات افراد و جامعه ، عدم توجه ، جدی نگرفتن مسایل آخرتی ،باورنداشتن قیامت و حساب و کتاب است.
حاصل سخن اینکه تا وقتی انسان دستخوش نسیان و فراموشی است. هیچ کسی نباید از وضعی که دارد دچار غرور و فریب شود چه بسا در آخرت گناهی بر او آشکار شود که خود حساب آن را نمی‌کرده است.
نکته اول: حدود و مقررات الهی مسیر نظم جامعه را شخص می‌کنند و آن را در برابر نقشه روشن و معین قرار می‌دهند که اگر بر اساس آن حرکت کنند به ایمان و سعادت می‌رسند وگرنه کارشان به انواع عذاب شخصی و اجتماعی و مدنی منجر می‌شود.
جامعه‌ای که قانون بر آن فرمان راند و نظام و احکام در آن روا باشد، جامعه‌ای است مسلط و محترم که هر یک از افراد آن کرامت و امنیت خود را احساس می‌کنند و تا وقتی که خود به این حدود تجاوز نکنند هیچکس نمی‌تواند بر آنان تجاوز کند ،این برعکس جامعه‌ای است که آشوب در آن حاکم است و آدمی در چنین جامعه‌ای احساس امنیت نمی‌کند و کرامت خود را در نمی‌یابد. به طور مسلم همیشه کسانی هستند که از حدود و مقررات تجاوز کرده و حقوق مردم را ضایع می‌کنند قرآن می‌فرماید: کسانی که با خدا و پیغمبرش مخالفت می‌ورزند.
ذلیل و خوار می‌شوند. "إِنَّ الَّذِينَ يُحَادُّونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ كُبِتُوا"
(کبت) به معنای خواری شدید و رسوایی است. دشمنی و مخالفت این افراد با خدا و رسولش وحتی مبارزه مسلحانه هیچ پشتوانه عقلی و نقلی ندارد زیرا به قدر کافی اتمام حجت شده است.در ادامه آیه می‌فرماید:
"وَقَدْ أَنزَلْنَا آيَاتٍ بینات" برای چنین افرادی علاوه بر مجازات اخروی ، عذاب دنیایی نیز هست.
"وَلِلْكَافِرِينَ عَذَابٌ مُّهِينٌ"
نکته دوم: آیه بعد در توصیف زمان وقوع عذاب اخروی آنها چنین می‌گوید:« این در روزی خواهد بود که خداوند آنها را برمی‌انگیزد و از اعمالی که انجام داده‌اند با خبر می‌سازد." يَوْمَ يَبْعَثُهُمُ اللَّهُ جَمِيعًا فَيُنَبِّئُهُم بِمَا عَمِلُوا "
آگاه شدن مجرم در قیامت از کارهای گذشته اش گونه ای کیفر است زیرا در این روز همه اخبار کارها بدون کم و کاست به او می‌رسند." يُنَبَّأُ الْإِنسَانُ يَوْمَئِذٍ بِمَا قَدَّمَ وَأَخَّرَ" ﺁﻥ ﺭﻭﺯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻋﻤﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺩﻳﺮﺑﺎﺯ ﻳﺎ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﻧﺠﺎم ﺩﺍﺩﻩ، ﺁﮔﺎﻩ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ.
خدای سبحان اعمال کافران را شمارش می‌کند و این در حالی است که احصای الهی را از یاد برده‌اند ( یاد -می‌برند) البته می‌دانیم نیازی به شمارش اعمال نیست چون خدای سبحان به همه چیز آگاه است .
"وَاللَّهُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ شهید " پس اینکه برای شخص مجرم اعمالش را یک به یک برمی‌شمارد بدین سبب است که آن مجرم یا دچار نسیان شده و یا خود را به حالت فراموشی زده است.
شاید به همین دلیل باشد که هنگامی که چشم آنها به نامه اعمالشان می‌افتد فریادشان بلند می‌شود. "وَيَقُولُونَ يَا وَيْلَتَنَا مَالِ هذا الْكِتَابِ لَا يُغَادِرُ صَغِيرَه وَلَا كَبِيرَه إِلَّا أَحْصَاهَا وَوَجَدُوا ما عملوا ﻭ ﻣﻰﮔﻮﻳﻨﺪ: ﺍﻱ ﻭﺍﻱ ﺑﺮ ﻣﺎ ، ﺍﻳﻦ ﭼﻪ ﻛﺘﺎﺑﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻋﻤﻞ ﻛﻮﭼﻚ ﻭ ﺑﺰﺭﮔﻲ ﺭﺍ ﻓﺮﻭ ﻧﮕﺬﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻣﮕﺮ ﺁﻧﻜﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺣﺴﺎﺏ ﺁﻭﺭﺩﻩ ؟! ﻭ ﻫﺮ ﻋﻤﻠﻲ ﺭﺍ ﺍﻧﺠﺎم ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻧﺪ، ﺣﺎﺿﺮ ﻣﻰﻳﺎﺑﻨﺪ.
از ویژگی‌های قیامت هویدا ساختن حقیقت عقاید، اخلاق و اعمال انسان‌هاست با یادآوری نقص‌ها، درون اعمال انسان را به وی نشان می‌دهند و روشن می‌سازند که برخی از این اعمال برای خوش آمد دیگران یا هدف‌های مادی بوده‌اند.به طور مسلم خبر دار شدن ازچنین شرایطی دلها را پر از نگرانی و وحشت می نماید و بسیار رنج آور است. بنابراین از آنجا که همیشه احتمال فراموشی کار های خطا وجود دارد چه خوب است که دل و زبان مترنم به -استغفاراست.