پاسخ به شبهه تاملی کوتاه در سندو دلالت زیارت جامعه کبیره

شبهه اول: این زیارت خبر واحد است که با توجه به طبقات سندی آن توثیق نشده است و نهایتا حسنه محسوب و سند آن "لاباس به "است.

شبهه دوم: مضمون روایت اعتقادی است که در این مباحث دلیل قطعی مانند خبر متواتر، نص لازم است.

شبهه سوم: اکثر مفاد آن مبتنی بر اندیشه غلات مفوضه است که اندیشه ای متفاوت با اندیشه قرآن دارند و معتقد به ولایت تکوینی ائمه(علیهم السلام) هستند، می باشد.

پاسخ :

اولا:  زیارت جامعه از زبان امام علی النقی (علیه السلام) و به خواسته یکی از شیعیان صادر شده است که شیخ طوسی در تهذیب و شیخ صدوق در فقه و عیون اخبارالرضا به سند خود  از شخصی به نام نخعی نقل کرده اند که گفت به امام هادی (علیه السلام) عرض کردم:مراگفتاری بیاموز که هروقت خواستم هریک از شما را زیارت کنم همان سخن را در محضرش بگویم.آنگاه امام زیارت جامعه را بیان فرمودند.علامه مجلسی نیز می گوید:این زیارت از حیث متن و سند بهترین و فصیح ترین زیارات است.(مفاتیح الجنان/ص 626)

درکتب روایی زیر نیز به طورمتقن به سندیت وصحت زیارت جامعه اشاره شده است.

1-     تهذیب شیخ طوسی، ج6ص95 باب 46 (باب زیاره جامعه لسایر المشاهد علی اصحابها السلام)

2-     من لایحضره الفقیه شیخ صدوق ، ج2ص 609 حدیث 3213

3-     عیون اخبارالرضا شیخ صدوق ، ج 1 ص 305 حدیث 1 و یا ج 2 حدیث 272

4-      حکایت سید رشتی که در مفاتیح الجنان شیخ عباس قمی  نیز آمده و امام زمان (علیه السلام) تاکید به خواندن جامعه کبیره نموده اند ؛ دلیل بر اعتبار این زیارت دارد.

 این موارد مبین این مطلب است که  این زیارت اگرچه خبر واحد است و متواتر نیست؛ لیکن از اعتبار سندی بالایی برخوردار است که نمی تواند مطروحه باشد.

ثانیا: ازدلایل اعتبار این زیارت مطابقت محتوای آن باآیاتی از قرآن می باشدکه درآن به طورصریح به اصول اعتقادی ازجمله توحید،امامت،معادو...اشاره شده است.از جمله آیه 48 سوره اعراف که اشاره به شفاعت ائمه (علیهم السلام) و 36 سوره نور که اشاره به مقام ائمه (علیهم السلام) دارد.برای رجوع به شرح و تفسیر این آیات به بحارالانوار ج 24 ص 250 و نیز بحارالانوار جلد 23 ص 327  مراجعه شود.لذا شبهه دوم نیزمرتفع می باشد.

ثالثا: همانطور که درپاسخ به شبهه اول بیان شد  متن کامل زیارت درکتب روایی معتبر شیعه ازجمله من لایحضرالفقیه ج2به همین صورت فعلی وجوددارد و این مطلب نشانگر این است که این زیارت اندیشه غلات نبوده تا بهانه ای به دست خرده گیران مغرض باشد .
ومن الله توفیق